Periferik Oksijen Saturasyonu (SpO2)
Oksijen kanda hemoglobine bağlanarak taşınır. Oksijen bağlanmış hemoglobinin toplam hemoglobine oranına oksijen saturasyonu denir. Kandaki oksijen miktarını ölçen cihazlara oksimetre denir.
Oksimetre oksijen tedavisinin takibinde, ventilatör tedavisinde hastanın takibi ve tedavinin sonlandırılmasında, aşırı oksijen uygulamasından kaçınılması amacıyla tedavinin izlenmesi sürecinde kullanılır.
Hemoglobinin oksijen ile doyma yüzdesine periferik oksjine saturasyonu denir. Puls oksimetre cihazıyla ölçülür. Periferik oksijen saturasyonu SpO2 yada SO2 şeklinde ifade edilir. Normal değeri %95-100’dür.
Puls oksimetre, kızılötesi ışık kaynağı bulunan ve ışığı alan dedektör bir prob ile çalışan, ışığı geçirebilecek bir organa takılarak kullanılan cihazlardır.
Portatif, monitör ya da defibrilatöre bağlı kullanılan çeşitleri mevcuttur. Prob kısmı disposable veya tekrar kullanılabilir özellikte olabilir.
El, ayak parmağı veya kulağa takılarak kullanılır. Kulak memesi saturasyon değişikliklerinin en erken algılandığı yerdir.
Puls Oksimetre Kullanımı:
·
Portatif puls oksimetre kullanılıyorsa
cihaz açılır. Monitör/ defibrilatöre bağlı bir puls kullanılıyorsa cihazla
bağlantı kabloları takılarak cihaz açılır.
·
Sensörün mandal kısmına bastırılarak
sensör açılır ve ışıklı kısmı tırnağa gelecek şekilde parmağa yerleştirilir.
Cihaza bağlı ise kablo kısmı tırnak tarafında kalmalıdır.
·
Hasta/yaralının tırnağında oje vb varsa
doğru ölçüm yapamayabilir. Başka bir tırnak veya kulağa takılmalıdır.
·
Sensör algılama yaptıktan sonra periferik
oksijen saturasyonunu ve nabzı ekranda gösterir.
· Monitörizasyon sonlandırıldığında prob çıkartılır. Tek kullanımlık prob tıbbi atığa atılır. Tekrar kullanımlık prob dezenfekte edilerek, yeniden kullanıma hazır hale getirilir.
Puls
Oksimetre Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar:
·
Prob basısına bağlı nekroz, cilt
renginde koyulaşma ya da yanık oluşabilir. Uzun süreli kullanımlarda probun
yeri değiştirilmelidir. Puls oksimetre cihaz üreticilerinin birçoğu, cilt
yapısı ve sensörün doğru olarak kullanılması şartıyla probun aynı noktada
maksimum dört saat ölçüm yapabileceğini tavsiye etmektedir.
·
Karbonmonoksit bağlanmış hemoglobin,
kızılötesi ışığı oksijen bağlanmış hemoglobin ile aynı oranda absorbe
ettiğinden, karbonmonoksit zehirlenmelerinde SpO2 değeri yüksek,
yanlış sonuç çıkabilir.
· Normal şartlarda hemoglobinde iki değerli demir bulunur. Hemoglobindeki demirin okside olup üç değerli hale geçmesiyle methemoglobinemi oluşur. Bu reaksiyon hipoksemiye neden olur. Sıklıkla kimyasal maddelerle temas, genetik yada besinlere bağlı olarak gelişen methemoglobinemide SpO2 değeri daha düşük çıkar.
Yorumlar
Yorum Gönder