Ana içeriğe atla

Temel Bilgiler-1

AABT ve ATT'ler için TEMEL BİLGİLER-1


GÜVENLİĞİ SAĞLAMA

1-Güvenliği sağlama temel prensip nedir?
Önce kendi can güvenliğimizdir. Çünkü ancak canlı olanlar can kurtarabilir!

2-Ayak koruyucular nelerdir?
*Bot    *Galoş

3- Koruyucu önlük ile koruyucu tulum arasındaki fark nedir?
Koruyucu önlük, sağlık personelinin elbiselerini korumak amacıyla kullanılır, Koruyucu tulum ise, sağlık personelini korumak amacıyla kullanılır.

4-Acil sağlık hizmetlerinde çalışan personelin maruz kaldığı fiziksel riskler nelerdir?
Yaralanmalar ve kas-iskelet sistemi bozukluklarıdır.

5-Sıklıkla üzücü olaylarla karşılaşma hangi risk grubuna girer?
Psikososyal risk

6-Gaz maskesi ne zaman kullanılır?
Zehirli gazlar, kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer vb. ajanlardan korunmak amacıyla kullanılır.

7-Yaralanmaya en çok hangi durumlar neden olur?
Hastada kullanılmış ya da kullanılmamış delici-kesici aletler, ambulans içinde düşme-savrulma vb. neden olur.

8-Olay yeri güvenliğinin amaçları nelerdir?
*İkincil kazaları önlemek       *Çıkarma ve kurtarma çalışmalarını kolaylaştırmak
*İlk yardım ve acil bakım çalışmalarını kolaylaştırmak        *Maddi kayıpları önlemek
*Adli delilleri korumak

9-TK(trafik kazası) nedir?
Trafik kazası; karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla aracın karıştığı ölüm, yaralanma ve maddi zararla sonuçlanan olaydır.

10- Ambulans kaza yapan araçların ne kadar uzaklığına park etmelidir?
Ambulans, kaza yapan araçlardan en az 50 m uzaklığa park edilmelidir. Tehlikeli maddelerin söz konusu olduğu olay yerinde ise en az 60 m uzaklıkta park edilmeli ve yol trafiğe kapatılmalıdır. Gaz veya duman gibi tehlike yaratacak madde varlığında, rüzgârın yönüne dikkat edilmelidir. Rüzgâr, bulunduğumuz yerin aksi yönüne sürükleyecek şekilde olmalıdır.

11- Kaza yapan aracın stabilizasyonu nasıl sağlanır?
*Kontak kapatılır, *El freni çekilir *Takoz koyulur *LPGli ise LPG vanası kapatılır
*Araç, tekerlerinin üzerinde değilse destek malzemeleri ile desteklenmelidir.


 HASTA/YARALININ 1.DEĞERLENDİRMESİ

12- Bulgu ve Belirti nedir?
*Bulgu: Hasta veya yaralının yaşamsal fonksiyonlarına, gözle bakarak (inspeksiyon) elle hissederek (palpasyon) ve dinleyerek (oskültasyon) gerektiğinde araç gereç kullanarak elde edilen verilerdir.
*Belirti: Hasta veya yaralı tarafından söylenen şikâyetlere denir. Örnek: Ağrısının, mide bulantısının olduğunu söylemesi gibi

13- Yaşamsal fonksiyonlar nelerdir?
*Bilinç durumu *Solunum *Nabız *Kan basıncı *Deri rengi

14-Hasta/yaralının birinci değerlendirmesindeki aşamalar nelerdir?
*D-Danger      ; Güvenlik tedbirlerinin alınması
*R-Response  ; Bilinç durumunun değerlendirilmesi (AVPU Skalası, GKS)
*C-Circulation; Dolaşımın değerlendirilmesi
*A-Airway     ; Havayolu açıklığının sağlanması
*B-Breathing  ; Solunumun değerlendirilmesi

15- Bebeklerde bilinç değerlendirmesi nasıl yapılır?
Ayak tabanına elimizle vurarak yapılır.

16-AVPU Skalası:
A (Alert)        ;Hasta veya yaralı uyanık ve bilinci yerindedir. Kim olduğunu, nerede olduğunu ve zamanı biliyorsa oryante olduğu söylenir. AVPU skalasının en üst basamağı olan A basamağındadır.

V (Verbal)     ;Hasta veya yaralı, sesli uyaranlara cevap verir. Gözlerini kendiliğinden açmaz, kim olduğunu, nerede olduğunu ve zamanı bilemeyebilir; fakat onunla konuştuğunuzda mantıklıdır. AVPU skalasının V basamağındadır.

P (Pain)          ;Hasta veya yaralı sözlü uyarılara tepki vermiyor; ancak ağrılı uyarana tepki veriyorsa AVPU skalasının P basamağındadır. Yetişkinlerde ağrılı uyaran vermek için hasta/yaralının, omuz bölgesinden hafifçe sarsmak veya clavicula üzerine hafifçe bastırmak gerekir. Bebeklerde ise ayak tabanına hafifçe vurmak ya da el orta parmağını hafifçe geriye ittirmek gerekir. Hasta veya yaralılarda çok ağrılı uyaran asla uygulanmamalıdır.

U (Unresponsive); Hasta veya yaralı, sözlü ve ağrılı uyaranların hiçbirine cevap veremez. AVPU skalasının en alt basamağı olan U basamağındadır.

17- Yetişkin ve Çocuklarda havayolu açıklığı nasıl sağlanır?
*Ağız içi temizliği
*Baş çene pozisyonu (Travma şüphesi yok ise)
*Çene itme pozisyonu (Travma şüphesi var ise) verilerek yapılır.

18-Bebeklerde havayolu açıklığı nasıl sağlanır?
Bebeklerde, hava yolu açıklığını sağlamak için omuz ile boynun altına yerleşecek şekilde katlanmış bir havlu veya bez konulur. Omuzların yükseltilmesi ile baş ve boyun aynı eksende tutulur. Böylelikle hava yolu açıklığı sağlanır.

19-Yetişkin bir insanın dakikada solunum sayısı kaçtır?
12-20 dir.

20-Bradipne, Takipne, Hiperapne, Hipopne, Apne, Anoksi ve Anoksemi nedir?
Bradipne        : Solunum hızının dakikada 10’un altında olması durumudur.
Takipne         : Solunum hızının dakikada 24’ün üstünde olması durumudur.
Hiperapne      : Solunum derinliğinin artması durumudur.
Hipopne         : Solunum derinliğinin azalması durumudur.
Apne              : Solunumun geçici veya kalıcı olarak durmasıdır.
Anoksi           : Oksijen yokluğudur.
Anoksemi       : Arteriyal kandaki oksijen miktarının azalmasıdır.

21-Hiperventilasyon, Hipoventilasyon ve Dispne nedir?
Hiperventilasyon       : Solunum hızı ve derinliğinin, birlikte artması durumudur.
Hipoventilasyon        : Solunum hızı ve derinliğinin, birlikte azalması durumudur.
Dispne                       : Ağrılı ve güç solunum durumudur.

22-Havayolu açıklığının sağlanması neden önemlidir?
Anoksemi arttıkça ilk 2 dakika içinde senkop (bayılma) ve bilinç kaybı, 3–5 dakika içinde dolaşım yetmezliği, 6–10 dakika içinde beyinde geri dönüşümü olmayan hasar gelişebilir. Bu yüzden solunum yolunun değerlendirilmesi, en fazla 10 saniye içinde yapılmalı ve hızlı bir şekilde hava yolu açılmalıdır.

23-Yetişkin, Çocuk, Bebek ve Yeni doğanların normal nabız değerleri:

24- Yetişkin ve çocuklarda dolaşım değerlendirmesi öncelikli olarak hangi arterlerden yapılmalıdır?
Yetişkin ve çocuklarda, karotis arterden dolaşım kontrolü yapılır. Boyun bölgesindeki, yaralanmalar; yanıklar gibi durumlarda dolaşım kontrolü femoral arterden yapılmalıdır.

25- Karotis arterden aynı anda çift taraflı nabız kontrolü neden yapılmamalıdır?
Karotis arterden aynı anda çift taraflı nabız kontrolü yapılırsa, dolaşımın bozulmasına ve bradikardiye neden olabilir.

26- Bebeklerde dolaşım değerlendirmesi nasıl yapılır?
Brakial veya femoral arterden yapılır. 5-10 sn içerisinde dolaşım kontrolü yapılmalıdır.

İlginizi çekebilir:



GERİ DÖN:



Etiketler

İlgili konuları görmek için tıkla:

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

SAMPLE Nedir?

Hasta ya da yaralının kişisel öz geçmişinin sorgulanmasında kullanılan soruların baş harflerinin kısaltılmasından oluşan SAMPLE, yapılacak tıbbi müdahalede yön göstericidir. Birinci değerlendirmesi yapılan hasta ya da yaralının bilinci açık ise ikinci değerlendirmeye hasta/yaralı ile konuşarak başlanmalı ve bu sayede tıbbi müdahaleler için bilgiler elde edilmelidir. İnsanların en zor anlarında onlarla iletişim kurmak zorunda olan ATT/paramedikler, etkin bir acil tıbbi müdahaleyi başlatabilmeleri için bilgi edinme işlemini belirli bir standart içerisinde ve bazı kurallara riayet ederek yapmalıdırlar. Kişisel öz geçmiş yapılacak tıbbi müdahalede yön gösterici olacaktır. Tıbbi geçmiş ya da kişisel öz geçmiş SAMPLE ile öğrenilir. SAMPLE (Hasta/yaralının Kişisel Öz geçmişi) Sings and Symptom (Belirti ve Bulgular): Hasta/yaralının şikayetleri ve sağlık personelinin muayenede elde ettiği tıbbi veriler. Allergies (Alerjileri): Hasta/yaralının herhangi bir madde yada ilaca karşı duyarlılığı...
Yorum Gönder
Devamını Gör »

Glaskow Koma Skalası (GKS)

Glaskow Koma Skalası (GKS) Glaskow Koma Skalası (GKS) hasta/yaralıların bilinç düzeyinin değerlendirilmesinde kullanılan bir yöntemdir. Birinci değerlendirmede yer alan AVPU Skalasının ikinci değerlendirmedeki karşılığıdır da denilebilir. Glaskow Koma Skalasıyla, AVPU Skalasına göre daha detaylı bir bilinç değerlendirmesi yapılabildiğinden ikinci değerlendirmede kullanılır. Glaskow Koma Skalasında; göz açma, sözel ve motor yanıt değerlendirilerek hasta/yaralının bilinç düzeyi puanlandırılır. Glaskow Koma Skalasında puanlama, en kötü 3 puan en iyi 15 puan şeklindedir. Hasta/yaralının bilinç düzeyi değerlendirildiğinde GKS puanı; 3- 8 puan ise; Anlamlı nörolojik hasar olduğunu, 9- 12 puan ise; Orta dereceli nörolojik hasar olduğunu, 13- 14 puan ise; Hafif nörolojik hasar olduğunu gösterir. GERİ DÖN
Yorum Gönder
Devamını Gör »

Oksijen Maskeleri Nelerdir?

OKSİJEN MASKELERİ Oksijen maskeleri, ağız ve burnu içine alacak şekilde tasarlanmış, üzerinde küçük delikler bulunan, yumuşak kauçuk ya da şeffaf plastikten yapılmış, hasta/yaralıya oksijen verilmesini sağlayan araçlardır. Üzerinde bulunan burun klipsi ile lastiği maskenin yüze rahatça oturmasını sağlar. Maske alt kısmındaki özelliğine göre adlandırılır. Her tür maskenin alt kısmından oksijen kaynağına uzanan bir hortumu bulunur. Oksijen maskelerinin yetişkin ve pediatrik hasta/yaralılarda kullanılmak üzere değişik ebatları mevcuttur. Basit Yüz Maskesi Hastanın ağız ve burnunu içine alacak şekilde tasarlanmış, alt kısmında hortumu bulunan kauçuk ya da plastikten yapılmış maske çeşididir. Basit yüz maskesinin üzerinde nefes verme sırasında fazla gazların çıkışını sağlayan iki taraflı küçük delikler ve başa takmak için elastik bir bant ya da lastik bulunur. Yetişkin ve çocuklarda kullanılmak üzere çeşitli ebatlarda olan basit yüz maskesi ile hasta/yaralılara % 40-60 konsa...
1 yorum
Devamını Gör »

Pratikte AVPU Skalası Uygulama Tekniği

ATT/Paramedik yerde yatan bir hasta/yaralının yanına diz çöker.  İki elini de hasta/yaralının omzuna koyar.  Bu şekilde hasta/yaralıdan gelebilecek ani bir fiziksel tepkiye karşı da kendisini korumuş olur. ATT/Paramedik, hasta/yaralının gözleri açık ise göz teması kurarak, gözleri kapalı ise sesini hafif yükselterek ‘İyi misiniz?’ diye sorar.  ‘İyiyim’ ya da ‘kötüyüm’ şeklinde bir cevap vermesini bekler.  Hasta/yaralının o an olumlu ya da olumsuz bir cevap vermesinden ziyade önemli olan yanıt vermesidir. ATT/Paramedik yanıt aldığında ikinci bir soru sorar; ‘İsminiz nedir?’  Hasta/yaralının ismini söylemesini bekler. Yanıt alındığında o an olay yerinde bulunan hasta yakınından, hastanın verdiği yanıtı onaylatır. İsminin Hikmet olduğunu söyleyen hasta/yaralının gerçek adı Hikmet ise bu durum hastanın kişi oryantasyonunun tam olduğunu gösterir.  Eğer hasta yakını yok ise hastanın kişi oryantasyonunu değerlendirmek için ATT/Paramedik ‘Ben...
Yorum Gönder
Devamını Gör »

Uygun boy airway nasıl belirlenir?

Uygun boy oral airway seçimi: Oral airway seçimi, hastanın yaşına, cinsiyetine ve fiziki görünümüne göre değişir. Teorik olarak, yetişkin erkeklerde 4-5 numara, yetişkin kadınlarda 2-3, gençlerde 2, çocuklarda 1-0, bebeklerde 00, yeni doğanlarda ise 000 numaralar kullanılır. Pratik uygulamalarda ise hasta/yaralının ön dişleri ile çenenin köşesi arasındaki mesafe ölçülerek veya dudak kenarından kulak memesine kadar uzunluğu olan airway seçilir.    GERİ DÖN:
Yorum Gönder
Devamını Gör »

Paramediklerin Görev ve Yetkilerinde Önemli Değişiklikler

Acil ilaç uygulama konusunda paramediklere bütün yollar serbest!  Paramediklere, ayrıca mekanik ventilasyon uygulama yetkisi verildi.  Ve artık iğne dekompresyon uygulaması yapabilecekler. İşte detaylar.  Acil Sağlık Hizmetleri (ASH)'nin sunumunda, özellikle hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinin baş aktörlerinden biri olarak kabul edilen paramedik mesleği ile ilgili bugüne kadar birçok gelişme sağlandı.  Bunlardan en önemlisi, 2005 yılında Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun'da yapılan değişiklikle, belli sınırlar çerçevesinde hastaya müdahale yetkisinin verilmesidir.  Ardından 2006 yılında yayınlanan 26369 sayılı Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile  Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği ve bu yönetmelikte yapılan düzenlemeler ile hekim bulunmayan ambulanslarda paramedik bulundurma zorunluluğunu getirilmiştir.  2007 yılında yayınlanan, Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile pa...
Yorum Gönder
Devamını Gör »

Hasta/Yaralı Öyküsü Alma

Bilinci açık olan hasta/yaralının kendisinden, bilinci kapalı hasta/yaralılardan ise yakınlarından veya olaya şahit, çevrede bulunan insanlarla konuşarak olay yada hastalık hakkında tıbbi amaçlı bilgi toplama işlemine öykü alma denir.  Birinci değerlendirmesi yapılan hasta/yaralının bilinci açık ise ikinci değerlendirmeye hasta/yaralı ile konuşarak başlanmalı ve bu sayede tıbbi müdahaleler için bilgiler elde edilmelidir. İnsanların en zor anlarında onlarla iletişim kurmak zorunda olan ATT/paramedikler, etkin bir acil tıbbi müdahaleyi başlatabilmeleri için bilgi edinme işlemini belirli bir standart içerisinde ve bazı kurallara riayet ederek yapmalıdırlar.  Hasta/yaralı öyküsü alma şu şekilde yapılmalıdır; Hasta/yaralıya yakın oturulmalıdır:  ATT/Paramedik, hasta/yaralının kendisini rahat görebileceği, rahat duyabileceği ve sürekli göz teması kurabileceği bir yere oturmalıdır. ATT/paramedik, hasta/yaralıya kendisini tanıtmalıdır: ATT/Paramedik, ismini, unvanın...
1 yorum
Devamını Gör »

Paramedik Öğretim Görevlisi Bulunamıyor!

Okullar öğretim görevlisi arıyor.  Hocalar sitem ediyor:  P aramedik bölümüne paramedik mezunu öğretim görevlisi bulamıyoruz diye. Haklısınız hocam! Biz de sitemkarız, sisteme ve içimizdeki 112 aşkına… İçimizdeki 112 sevgisi bizi bu hale getirdi, maalesef! Paramedik bölümünden mezun olduğumda, dikey geçiş ile lisans tamamlayabileceğim tek bölüm hemşirelikti. Oysa hemşire olduğumda 112’de çalışmama izin verilmeyecekti. O dönem, Çanakkale’de Afet Yönetimi bölümünün açıldığı zamanlardı.  Paramedik olarak mezun olan her gencin gönlünden geçiyordu burada okumak.  Ancak Acil Tıp Teknisyeni (ATT)mezunu yani Meslek Lisesi çıkışlı olduğumdan o bölüme geçmem imkansızdı.  Afet bölümü, düz liseye öncelik tanıyordu.  Üstelik Dikey Geçiş Sınavı (DGS)ile paramedik mezunu da almıyordu. Sözleşmeli olarak 112’de işe başladım.  Önlisans mezunu olarak kalmamalıydım. Lisans bitirmem gerekiyordu.  Ancak DGS ile tercih edebileceğim lisans bölümü hemşireliği bitirdiğim...
1 yorum
Devamını Gör »

Defibrilasyon Aşamaları Nelerdir?

Ekili ve başarılı bir defibrilasyon yapabilmek için şu aşamalara uygun olarak işlem uygulanmalıdır: Defibrilatör hazır oluncaya kadar 30:2 CPR uygulanır. Monitör açılır. Derivasyon seç düğmesinden D II derivasyonu seçilir. Uygulanacak enerji seviyesi, enerji seç düğmesinden seçilir.  Monofazik 360 J- Bifazik: 150-200J Hasta/yaralının göğsüne kaşıkların yerleştirileceği yerlere elektro jel sürülür. Kaşıklara jel sürülmemelidir. İki kaşık birbirine değdirilmemeli ve ikisi aynı elde tutulmamalıdır. Kaşıklar sternum-apeks üzerine yerleştirilir. CPR’a ara verilerek, kalp ritmi değerlendirilir. Nabız kontrolü yapılır. Ritmin VF/nabızsız VT olduğundan emin olunur. Charge(yükle) düğmesine basılır. Kaşıklar hasta/yaralının üzerindeyken şarj edilmelidir. Defibrilasyonda kullanılacak enerji normal insanlarda fibrilasyona yol açabileceğinden yükleme esnasında defibrilasyon işlemini uygulayacak kurtarıcı tarafından çevrede bulunan herkes uyarılmalıdır. Kurtarıcı, hasta/yaralının ve çevrenin kur...
Yorum Gönder
Devamını Gör »

Hangi konuya bakmak istersin?