Ana içeriğe atla

Hatay Çok Mu Uzaktır?


Yılmaz Erdoğan’ın senaryosunu yazdığı ve yönetmenliğini Ömer Faruk Sorak ile birlikte yaptığı Vizontele filminin birçok repliği çoğumuzun hafızasındadır. 2001 yapımı filmde beni en çok etkileyen Sıti Ana’nın repliğidir; ‘Nazmi Bey! Ankara çok mu uzaktır?’

Çocuklarından en çok sevdiği oğlunu Ankara’ya askere gönderen ve ardından onu bir daha görememe korkusuyla hüznünü bu soruyla ifade eden kadının, çaresizliğini yansıtan yada o an ki efkarını bastırmak için kullandığı bu cümleye, en yüzeysel yorumu getirmek bile insanı derinden üzmektedir. Zira filmin sonunda Sıti Ana oğlunun şehit düştüğü haberini alacaktır.

Usta sanatçı Yılmaz Erdoğan, o filminde Ankara’nın coğrafi uzaklığından ziyade başkentin yani yöneticilerin halka eşit mesafede durup durmadığını sorguluyordu.

Peki, eşit davranmak adaletli davranmak mıdır?
‘Hatay çok mu uzaktır?’ başlıklı yazımla bu sorunun cevabını bulalım istiyorum.  Mültecilerin artması sebebiyle Suriye sınırında acil sağlık hizmetlerinin takviye edilmesi amacıyla diğer illerimizden olduğu gibi İstanbul 112 ASH’den de Hatay’a görevlendirmeler yapılmaktadır. Suriyeliler için neden görevlendirildiğimiz, biz 112 çalışanlarınca cevaplandırılacak bir soru olmadığı konusunda da umarım hemfikirizdir. Çünkü bizler cankurtaranlarız ve mühim olan siyasi sebepler değil insan canıdır.

Burada biz çalışanları ilgilendiren ve cevap aranması gereken konu görevlendirilme şartlarıdır. Mevcut koşullar gözönüne alındığında İstanbul 112 ASH’de çalışan her personelin bir defalığına da olsa bu görevlendirilmeye tabii tutulacağı aşikardır. Bu durumda Hatay’a görevlendirilecek personelin hangi kriterlere göre öncelikli olduğu belirlenmelidir. Hatta mutlaka belirlenmeli ve bu öncelik sırası tüm personele de duyurulmalıdır.

İl ambulans servisi başhekimliğimizin ulusal/uluslararası organizasyonların sevk ve idaresinde gösterdiği başarılar, yönetim birimlerimizdeki koordinasyonun eksiksiz yürütülmesiyle kazanılmıştır. İdaremizin Hatay konusunda da personelini tatmin edecek bir planlamayı çoktan yaptığını düşünmekle birlikte, bir çalışan olarak önerilerimi de yazmak istedim.

Hatay’a görevlendirilecek personellerin öncelikli sırası:
1-Gönüllüler,
2-Bekar Erkek Personel,
3-Bekar Bayan Personel,
4-Evli Çocuksuz Personel,
5-Evli Çocuklu yada Çocuklu Personel (2 yaşından büyük çocuğu olanlar öncelikli)

Bu öncelik sırasının uygulanması bazı personelin kafasındaki ‘eşitlik’ kavramına zıt düşebilir. Başta sorduğumuz soruyu yeniden sorarak, vizontele filmiyle konuyu açıklığa kavuşturalım; eşit davranmak adaletli davranmak mıdır?

Sorunun cevabı aslında filmin konusunda açıkça veriliyordu. Ankara, filmin geçtiği ilçeye de televizyon göndermiştir. Diğer ilçelere gönderdiği gibi. Yani eşit davranmıştır. Fakat oradaki halk ilk defa gördükleri televizyonu nasıl çalıştıracaklarını bilmedikleri gibi çevrelerinde yardım alabilecekleri bir teknik elaman da bulunmamaktadır. Ankara’da bir ilçede değil ki orası, bir teknik elamanı hemen bulabilesin… İşte eşitlik ile adaleti ayıran ince çizgi de buradadır. Eşit davranmak adaletli davranmak değildir.  

112 yönetiminin de Hatay konusunda adaletli davranması için bazı kriterleri gözönüne alması gerekmektedir. ‘Hatay çok mu uzaktır?’ sorusunun cevabı bazılarına göre; ‘Evet, Hatay çok uzaktır’ şeklinde olacaktır. Görevlendirilme öncelik sırasında da yazdığım gibi, özellikle 2 yaş altı çocuğu olanlar için bu görevlendirme oldukça zor bir görevdir. Yasal olarak zaten bu durumdaki personellerin 2 yıl ücretsiz izin hakları olmasına rağmen, bu süre içerisinde eşinden ve çocuğundan uzaklaştırılmaması gerekir. Eşitlik kavramının ardına sığınarak ‘şu personel gitti, sen de gitmek zorundasın’ gibi bir dayatma yapılmamalı, eşitlik adaletli olarak sağlanmalıdır. Personel koordinasyon birimleri bu tip kriterleri her zaman göz önünde bulundurmalıdırlar.

Eşit davranmak adaleti sağlamadığı gibi, adaletli davranmayanlar da sadakat beklememelidir.

Habip GOSTAK'ın bu yazısı 13 Ağustos 2013 tarihinde Türk Acil Net internet sitesinde yayınlanmıştır.

Diğer Yazıları Gör:


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

SAMPLE Nedir?

Hasta ya da yaralının kişisel öz geçmişinin sorgulanmasında kullanılan soruların baş harflerinin kısaltılmasından oluşan SAMPLE, yapılacak tıbbi müdahalede yön göstericidir. Birinci değerlendirmesi yapılan hasta ya da yaralının bilinci açık ise ikinci değerlendirmeye hasta/yaralı ile konuşarak başlanmalı ve bu sayede tıbbi müdahaleler için bilgiler elde edilmelidir. İnsanların en zor anlarında onlarla iletişim kurmak zorunda olan ATT/paramedikler, etkin bir acil tıbbi müdahaleyi başlatabilmeleri için bilgi edinme işlemini belirli bir standart içerisinde ve bazı kurallara riayet ederek yapmalıdırlar. Kişisel öz geçmiş yapılacak tıbbi müdahalede yön gösterici olacaktır. Tıbbi geçmiş ya da kişisel öz geçmiş SAMPLE ile öğrenilir. SAMPLE (Hasta/yaralının Kişisel Öz geçmişi) Sings and Symptom (Belirti ve Bulgular): Hasta/yaralının şikayetleri ve sağlık personelinin muayenede elde ettiği tıbbi veriler. Allergies (Alerjileri): Hasta/yaralının herhangi bir madde yada ilaca karşı duyarlılığı...

Glaskow Koma Skalası (GKS)

Glaskow Koma Skalası (GKS) Glaskow Koma Skalası (GKS) hasta/yaralıların bilinç düzeyinin değerlendirilmesinde kullanılan bir yöntemdir. Birinci değerlendirmede yer alan AVPU Skalasının ikinci değerlendirmedeki karşılığıdır da denilebilir. Glaskow Koma Skalasıyla, AVPU Skalasına göre daha detaylı bir bilinç değerlendirmesi yapılabildiğinden ikinci değerlendirmede kullanılır. Glaskow Koma Skalasında; göz açma, sözel ve motor yanıt değerlendirilerek hasta/yaralının bilinç düzeyi puanlandırılır. Glaskow Koma Skalasında puanlama, en kötü 3 puan en iyi 15 puan şeklindedir. Hasta/yaralının bilinç düzeyi değerlendirildiğinde GKS puanı; 3- 8 puan ise; Anlamlı nörolojik hasar olduğunu, 9- 12 puan ise; Orta dereceli nörolojik hasar olduğunu, 13- 14 puan ise; Hafif nörolojik hasar olduğunu gösterir. GERİ DÖN

Oksijen Maskeleri Nelerdir?

OKSİJEN MASKELERİ Oksijen maskeleri, ağız ve burnu içine alacak şekilde tasarlanmış, üzerinde küçük delikler bulunan, yumuşak kauçuk ya da şeffaf plastikten yapılmış, hasta/yaralıya oksijen verilmesini sağlayan araçlardır. Üzerinde bulunan burun klipsi ile lastiği maskenin yüze rahatça oturmasını sağlar. Maske alt kısmındaki özelliğine göre adlandırılır. Her tür maskenin alt kısmından oksijen kaynağına uzanan bir hortumu bulunur. Oksijen maskelerinin yetişkin ve pediatrik hasta/yaralılarda kullanılmak üzere değişik ebatları mevcuttur. Basit Yüz Maskesi Hastanın ağız ve burnunu içine alacak şekilde tasarlanmış, alt kısmında hortumu bulunan kauçuk ya da plastikten yapılmış maske çeşididir. Basit yüz maskesinin üzerinde nefes verme sırasında fazla gazların çıkışını sağlayan iki taraflı küçük delikler ve başa takmak için elastik bir bant ya da lastik bulunur. Yetişkin ve çocuklarda kullanılmak üzere çeşitli ebatlarda olan basit yüz maskesi ile hasta/yaralılara % 40-60 konsa...

Pratikte AVPU Skalası Uygulama Tekniği

ATT/Paramedik yerde yatan bir hasta/yaralının yanına diz çöker.  İki elini de hasta/yaralının omzuna koyar.  Bu şekilde hasta/yaralıdan gelebilecek ani bir fiziksel tepkiye karşı da kendisini korumuş olur. ATT/Paramedik, hasta/yaralının gözleri açık ise göz teması kurarak, gözleri kapalı ise sesini hafif yükselterek ‘İyi misiniz?’ diye sorar.  ‘İyiyim’ ya da ‘kötüyüm’ şeklinde bir cevap vermesini bekler.  Hasta/yaralının o an olumlu ya da olumsuz bir cevap vermesinden ziyade önemli olan yanıt vermesidir. ATT/Paramedik yanıt aldığında ikinci bir soru sorar; ‘İsminiz nedir?’  Hasta/yaralının ismini söylemesini bekler. Yanıt alındığında o an olay yerinde bulunan hasta yakınından, hastanın verdiği yanıtı onaylatır. İsminin Hikmet olduğunu söyleyen hasta/yaralının gerçek adı Hikmet ise bu durum hastanın kişi oryantasyonunun tam olduğunu gösterir.  Eğer hasta yakını yok ise hastanın kişi oryantasyonunu değerlendirmek için ATT/Paramedik ‘Ben...

Uygun boy airway nasıl belirlenir?

Uygun boy oral airway seçimi: Oral airway seçimi, hastanın yaşına, cinsiyetine ve fiziki görünümüne göre değişir. Teorik olarak, yetişkin erkeklerde 4-5 numara, yetişkin kadınlarda 2-3, gençlerde 2, çocuklarda 1-0, bebeklerde 00, yeni doğanlarda ise 000 numaralar kullanılır. Pratik uygulamalarda ise hasta/yaralının ön dişleri ile çenenin köşesi arasındaki mesafe ölçülerek veya dudak kenarından kulak memesine kadar uzunluğu olan airway seçilir.    GERİ DÖN:

Paramediklerin Görev ve Yetkilerinde Önemli Değişiklikler

Acil ilaç uygulama konusunda paramediklere bütün yollar serbest!  Paramediklere, ayrıca mekanik ventilasyon uygulama yetkisi verildi.  Ve artık iğne dekompresyon uygulaması yapabilecekler. İşte detaylar.  Acil Sağlık Hizmetleri (ASH)'nin sunumunda, özellikle hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinin baş aktörlerinden biri olarak kabul edilen paramedik mesleği ile ilgili bugüne kadar birçok gelişme sağlandı.  Bunlardan en önemlisi, 2005 yılında Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun'da yapılan değişiklikle, belli sınırlar çerçevesinde hastaya müdahale yetkisinin verilmesidir.  Ardından 2006 yılında yayınlanan 26369 sayılı Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile  Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği ve bu yönetmelikte yapılan düzenlemeler ile hekim bulunmayan ambulanslarda paramedik bulundurma zorunluluğunu getirilmiştir.  2007 yılında yayınlanan, Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile pa...

Hasta/Yaralı Öyküsü Alma

Bilinci açık olan hasta/yaralının kendisinden, bilinci kapalı hasta/yaralılardan ise yakınlarından veya olaya şahit, çevrede bulunan insanlarla konuşarak olay yada hastalık hakkında tıbbi amaçlı bilgi toplama işlemine öykü alma denir.  Birinci değerlendirmesi yapılan hasta/yaralının bilinci açık ise ikinci değerlendirmeye hasta/yaralı ile konuşarak başlanmalı ve bu sayede tıbbi müdahaleler için bilgiler elde edilmelidir. İnsanların en zor anlarında onlarla iletişim kurmak zorunda olan ATT/paramedikler, etkin bir acil tıbbi müdahaleyi başlatabilmeleri için bilgi edinme işlemini belirli bir standart içerisinde ve bazı kurallara riayet ederek yapmalıdırlar.  Hasta/yaralı öyküsü alma şu şekilde yapılmalıdır; Hasta/yaralıya yakın oturulmalıdır:  ATT/Paramedik, hasta/yaralının kendisini rahat görebileceği, rahat duyabileceği ve sürekli göz teması kurabileceği bir yere oturmalıdır. ATT/paramedik, hasta/yaralıya kendisini tanıtmalıdır: ATT/Paramedik, ismini, unvanın...

Paramedik Öğretim Görevlisi Bulunamıyor!

Okullar öğretim görevlisi arıyor.  Hocalar sitem ediyor:  P aramedik bölümüne paramedik mezunu öğretim görevlisi bulamıyoruz diye. Haklısınız hocam! Biz de sitemkarız, sisteme ve içimizdeki 112 aşkına… İçimizdeki 112 sevgisi bizi bu hale getirdi, maalesef! Paramedik bölümünden mezun olduğumda, dikey geçiş ile lisans tamamlayabileceğim tek bölüm hemşirelikti. Oysa hemşire olduğumda 112’de çalışmama izin verilmeyecekti. O dönem, Çanakkale’de Afet Yönetimi bölümünün açıldığı zamanlardı.  Paramedik olarak mezun olan her gencin gönlünden geçiyordu burada okumak.  Ancak Acil Tıp Teknisyeni (ATT)mezunu yani Meslek Lisesi çıkışlı olduğumdan o bölüme geçmem imkansızdı.  Afet bölümü, düz liseye öncelik tanıyordu.  Üstelik Dikey Geçiş Sınavı (DGS)ile paramedik mezunu da almıyordu. Sözleşmeli olarak 112’de işe başladım.  Önlisans mezunu olarak kalmamalıydım. Lisans bitirmem gerekiyordu.  Ancak DGS ile tercih edebileceğim lisans bölümü hemşireliği bitirdiğim...

Defibrilasyon Aşamaları Nelerdir?

Ekili ve başarılı bir defibrilasyon yapabilmek için şu aşamalara uygun olarak işlem uygulanmalıdır: Defibrilatör hazır oluncaya kadar 30:2 CPR uygulanır. Monitör açılır. Derivasyon seç düğmesinden D II derivasyonu seçilir. Uygulanacak enerji seviyesi, enerji seç düğmesinden seçilir.  Monofazik 360 J- Bifazik: 150-200J Hasta/yaralının göğsüne kaşıkların yerleştirileceği yerlere elektro jel sürülür. Kaşıklara jel sürülmemelidir. İki kaşık birbirine değdirilmemeli ve ikisi aynı elde tutulmamalıdır. Kaşıklar sternum-apeks üzerine yerleştirilir. CPR’a ara verilerek, kalp ritmi değerlendirilir. Nabız kontrolü yapılır. Ritmin VF/nabızsız VT olduğundan emin olunur. Charge(yükle) düğmesine basılır. Kaşıklar hasta/yaralının üzerindeyken şarj edilmelidir. Defibrilasyonda kullanılacak enerji normal insanlarda fibrilasyona yol açabileceğinden yükleme esnasında defibrilasyon işlemini uygulayacak kurtarıcı tarafından çevrede bulunan herkes uyarılmalıdır. Kurtarıcı, hasta/yaralının ve çevrenin kur...

Hangi konuya bakmak istersin?